Anna Augustynowicz, urodzona 1 kwietnia 1959 roku w Dębicy, to znakomita polska reżyserka teatralna, która przez wiele lat pełniła funkcję dyrektora artystycznego Teatru Współczesnego w Szczecinie, gdzie pracowała w latach 1992-2021. Jej twórczość obejmuje również reżyseriowanie przedstawień na deskach prestiżowych teatrów, takich jak: Stary Teatr w Krakowie, Teatr Powszechny w Warszawie, a także Teatr Wybrzeże w Gdańsku.
W latach 90. Anna Augustynowicz była pionierką w Polsce, wprowadzając na scenę nową europejską dramaturgię, co czyni ją jedną z najbardziej wpływowych postaci w polskim teatrze. Jej talent i wizja artystyczna zostały docenione przez krytyków, co zaowocowało uzyskaniem licznych nagród teatralnych.
Życiorys
Anna Augustynowicz jest absolwentką teatrologii, którą ukończyła na Uniwersytecie Jagiellońskim. Następnie kontynuowała naukę na Wydziale Reżyserii w krakowskiej PWST. Jej kariera zawodowa obejmuje wiele lat, w których pełniła rolę dyrektora artystycznego Teatru Współczesnego w Szczecinie od 1992 do 2021 roku.
Podczas swojego urzędowania, Augustynowicz zainicjowała działalność małej sceny o nazwie „Malarnię”, która stała się miejscem realizacji nowatorskich projektów teatralnych. W swoich pracach podejmowała tematy społeczne, nie bojąc się sięgać po odważne i kontrowersyjne metody przedstawiania rzeczywistości. W jej teatrze można dostrzec zastosowanie technik wideo oraz nowoczesnej muzyki, co wprowadzało świeżość i dynamikę do scenicznych realizacji.
Jednym z najbardziej wyróżniających się spektakli jest Młoda śmierć, wystawiona w 1996 roku, będąca adaptacją tekstu Grzegorza Nawrockiego. Spektakl charakteryzował się innowacyjnym połączeniem gry aktorskiej i wideoklipowych montaży, co podkreślało brutalność i chaos współczesnego życia. W Szczecinie miały miejsce także polskie prapremiery dramatów młodych autorów, takich jak Naczelny z 1993 roku, Siostry i bracia z 1995 oraz Powrót skazańca autorstwa Stiga Larssona z 1998 roku.
Augustynowicz poszukiwała nowych form wyrazu nie tylko w współczesnych tekstach, ale również w adaptacjach klasycznych dzieł literackich. Jej celem było przekształcenie tradycyjnych tekstów poprzez nowoczesne kostiumy, rekwizyty i przestrzenie, co pozwalało na ponowne zinterpretowanie ich w kontekście aktualnych realiów. Wśród takich realizacji znajdują się m.in. Balladyna Juliusza Słowackiego z 1995 roku, Iwona, księżniczka Burgunda Witolda Gombrowicza z 1996 roku, Sen nocy letniej Williama Shakespeare’a oraz Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej z 2000 roku.
W 2003 roku, Augustynowicz zrealizowała WyzwolenieStanisława Wyspiańskiego. Dla Teatru Telewizji przygotowała również prapremierę sztuki Krzysztofa Bizia pod tytułem Toksyny w 2002 roku.
Wyróżnienia
- nagroda za reżyserię Iwony, księżniczki Burgunda Witolda Gombrowicza podczas Opolskich Konfrontacji Teatralnych Klasyka Polska (1996),
- Paszport „Polityki” za odważne i mądre przedstawienia, dotykające bolesnych tematów naszej epoki (1997),
- tytuł Ambasador Szczecina (2002),
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005),
- nagroda za inscenizację Wesela w Ogólnopolskim Konkursie na Inscenizację utworów Stanisława Wyspiańskiego (2007),
- Nagrodę im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego (2007),
- „Człowiek teatru 2014” w I edycji Nagrody im. Zygmunta Hübnera (2014),
- Nagroda im. Konrada Swinarskiego za reżyserię Ślubu Witolda Gombrowicza (2017) – jako pierwsza kobieta uhonorowana tą nagrodą,
- Nagroda im. Konrada Swinarskiego za reżyserię Odlotu Zenona Fajfera (2022).
Anna Augustynowicz jest bohaterką dokumentalnego filmu „Wyłuskać człowieka z obrazu świata. Anna Augustynowicz”, w reżyserii Doroty Petrus i Bogdana Lęcznara.
Wybrane realizacje
Teatr
W dorobku Anna Augustynowicz można znaleźć liczne realizacje teatralne, które zapisały się w historii polskiej sceny. W żyć wewnętrznymMarek Koterskiego w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu z 1989 roku, rozpoczęła swoją imponującą karierę. Kolejnymi znaczącymi dziełami są:
- Naczelny Stiega Larssona, Teatr Współczesny w Szczecinie, mała scena (1993, polska prapremiera),
- Magnifikat Włodzimierza Szturca, Teatr Współczesny w Szczecinie (1995, prapremiera),
- Siostry i bracia Stiega Larssona, Teatr Współczesny w Szczecinie, mała scena (1995, polska prapremiera),
- Bez czułości Clare McIntyre, Teatr Współczesny w Szczecinie, mała scena (1995, polska prapremiera),
- Moja wątroba jest bez sensu, albo zagłada ludu Wernera Schwaba, Teatr Współczesny w Szczecinie (1997, polska prapremiera),
- Iwona, księżniczka Burgunda Witolda Gombrowicza, Stary Teatr w Krakowie (1997),
- Agnes Catherine Anne, Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu (1997, polska prapremiera),
- Kocham. Nas troje Marka Koterskiego, Teatr Współczesny w Szczecinie, mała scena (1998, prapremiera),
- Popcorn na podstawie powieści Bena Eltona, Teatr Współczesny w Szczecinie (1999, polska prapremiera),
- Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej, Teatr Współczesny w Szczecinie (2000),
- Tylko ta pchła Naomi Wallace, Teatr Powszechny w Warszawie (2000, polska prapremiera),
- Po deszczu Sergi Belbela, Teatr Wybrzeże w Gdańsku (2000, polska prapremiera),
- Pasożyty Mariusa von Mayenburga, Teatr Współczesny w Szczecinie, mała scena (koprodukcja z Teatrem Polskim w Poznaniu (2001, polska prapremiera),
- Polaroidy Marka Ravenhilla, Teatr Współczesny w Szczecinie (2002, prapremiera),
- Mąż i żona Aleksandra Fredry, Teatr Wybrzeże w Gdańsku (2002),
- Komiczna siła Alana Ayckbourna, Teatr Współczesny w Szczecinie (2003, polska prapremiera),
- Oskar i pani Róża na podstawie powieści Erica-Emmanuela Schmitta, Teatr Współczesny w Szczecinie (2004, polska prapremiera),
- Powrót na pustynię Bernarda-Marie Koltèsa, Teatr Powszechny w Warszawie (2004, polska prapremiera),
- Napis Géralda Sibleyrasa, Teatr Współczesny w Szczecinie (2005, polska prapremiera),
- Sędziowie Stanisława Wyspiańskiego w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie (2005),
- Miarka za miarkę Williama Shakespeare’a, Teatr Powszechny w Warszawie (2006),
- Wesele Stanisława Wyspiańskiego, Teatr Współczesny w Szczecinie (2007),
- Edward II Christophera Marlowe’a, Stary Teatr w Krakowie (2014),
- Burza Williama Shakespeare’a, Teatr Współczesny w Szczecinie (2016),
- Ślub Witolda Gombrowicza, Teatr Współczesny w Szczecinie (2016),
- Wyzwolenie Stanisława Wyspiańskiego, Teatr Polski w Warszawie (2019).
Teatr Telewizji
Oprócz wystawień scenicznych, Anna Augustynowicz również odnosiła sukcesy w produkcjach telewizyjnych. Wśród jej prac znajduje się między innymi:
- Agnes Catherine Anne (2000),
- Toksyny Krzysztofa Bizia (2002).
Przypisy
- Anna Augustynowicz, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 22.03.2024 r.]
- InstytutI. Teatralny InstytutI., Szczecin. Anna Augustynowicz z prestiżową nagrodą dla najlepszego reżysera teatralnego roku | e-teatr.pl [online], Teatr w Polsce - polski wortal teatralny [dostęp 19.05.2024 r.]
- Warszawa. Nagrody miesięcznika Teatr przyznane [online], www.e-teatr.pl [dostęp 07.09.2017 r.]
- Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. www.mkidn.gov.pl. [dostęp 27.05.2020 r.]
- Adam Zadworny Anna Augustynowicz po 30 latach przestanie być dyrektorką artystyczną Teatru Współczesnego w Szczecinie - polityka.pl.
- Strona Teatru Współczesnego w Szczecinie [dostęp 23.03.2009 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Krzysztof Penderecki | Mariusz Kiljan | Agnieszka Kosińska | Krzysztof Korwin-Piotrowski | Mirosław Kropielnicki | Sławomir Micek | Jadwiga Basińska | Kamil Pękala | Adam Prucnal | Paweł Gawlik | Maciej Zdanowicz | Łukasz Gurdak | Paweł Ciołkosz | Arkadiusz Malczewski | Teresa OrlowskiOceń: Anna Augustynowicz