Leszek Mikołajków


Leszek Marian Mikołajków, urodzony 4 lutego 1933 roku w Dębicy, a zmarły 19 marca 2024 roku, jest postacią o znaczącym udziale w polskiej historii XX wieku. Jako polski Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, stał się symbolem odwagi i moralności w obliczu najtrudniejszych prób.

Jego życie i czyny zostaną zapamiętane nie tylko jako osobista historia, ale również jako część szerszej narracji o ludziach, którzy w obliczu okrucieństw wojny wykazali się niezwykłą odwagą i współczuciem.

Życiorys

Leszek Mikołajków przyszedł na świat 4 lutego 1933 roku w Dębicy, będąc pierwszym dzieckiem pielęgniarki Leokadii oraz lekarza Aleksandra Mikołajkowów. Miał młodszego brata Andrzeja, z którym spędził dzieciństwo w domu przy Kościuszki 248.

W młodości Leszek pomagał swoim rodzicom, transportując do dębickiego getta paczki wypełnione lekarstwami oraz prowiantem, które były przeznaczone dla tamtejszej społeczności żydowskiej. Rodzina Mikołajkowów okazała się niezwykle odważna, udzielając pomocy 13 członkom rodziny Reich przez niemal dwa lata, zapewniając im schronienie.

Ich kryjówką stały się strych, piwnica oraz garaż w kamienicy, mieszczącej się w pobliżu siedziby Gestapo. Wspólnie z bratem Leszek angażował się w ukrywanie Reichów aż do momentu, gdy Dębica została wyzwolona przez Armię Czerwoną 20 sierpnia 1944 roku. Po wojnie ci, którzy zostali ocaleni, zdecydowali się na emigrację z Polski, osiedlając się w Stanach Zjednoczonych. Leszek Mikołajków do dziś utrzymuje kontakt z potomkami Chaskiela Reicha, którzy żyją obecnie w USA oraz Jerozolimie.

W 1989 roku, 25 lipca, Leszek Mikołajków został odznaczony tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata przez instytucję Jad Waszem, a w tym samym roku wyróżnienie to otrzymał również jego brat Andrzej. Warto dodać, że rodzice Leszka, Leokadia oraz (pośmiertnie) Aleksander Mikołajkowie, zostali uhonorowani tym odznaczeniem już w 1980 roku. Dodatkowo, w 2016 roku Leszek otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, co stanowi kolejny dowód na jego niezwykłe zasługi oraz odwagę w trudnych czasach.

Nawiązania w kulturze

Film dokumentalny autorstwa Jagny Wright oraz Anety Naszyńskiej, zatytułowany Druga Prawda, ukazuje niezwykłą opowieść dotyczącą rodziny Mikołajków. W tej produkcji można zobaczyć nie tylko losy ich bliskich, ale także ich heroiczne czyny w obliczu trudnych czasów.

Ponadto, Zbigniew Szurek w swojej książce Rodzina Mikołajkowów (próba biografii) podejmuje próbę uchwycenia działania tej rodziny w kontekście ich ofiarności, odwagi oraz poświęcenia. Warto zwrócić uwagę na ich wyjątkową rolę w niesieniu pomocy społeczności żydowskiej, co zostaje szczegółowo opisane w obu dziełach.

Przypisy

  1. Leszek Mikołajków, Warszawa, 29.03.2024 r. - nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 29.03.2024 r.]
  2. 40. rocznica przyznania tytułu Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata Leokadii i Aleksandrowi Mikołajków - ziemiadebicka.pl [online], ziemiadebicka.pl, 29.01.2020 r. [dostęp 18.12.2020 r.]
  3. a b c JuliaJ. Chimiak, Historia rodziny Mikołajkowów. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl, styczeń 2011 r. [dostęp 11.12.2020 r.]
  4. Dembitz, Poland (Addendum) [online], www.jewishgen.org [dostęp 18.12.2020 r.]
  5. Rodzina Mikołajkowów [online], muzeumulmow.pl [dostęp 18.12.2020 r.]
  6. The Righteous Among The Nations [online], The Righteous Among The Nations [dostęp 25.12.2020 r.]
  7. Wysłuchać Karskiego [online], Londynek.net [dostęp 18.12.2020 r.]
  8. Spis książek dostępnych w Bibliotece w Dębicy [online], muzeumwdebicy.pl [dostęp 18.12.2020 r.]

Pozostali ludzie w kategorii "Inne":

Rudolf Reder | Rudolf Szura | Mateusz Borek | Andrzej Mikołajków | Jan Bełtowski

Oceń: Leszek Mikołajków

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:25