Zdzisław Stanisław Noga, urodzony 18 kwietnia 1961 roku w Dębicy, to wybitny polski historyk, specjalizujący się w badaniach nad okresem średniowiecza. Jako mediewista, jego prace przyczyniają się do pogłębiania wiedzy na temat historiografii i kultury średniowiecznej, poprzez analizę różnorodnych aspektów związanych z tym okresem.
Obecnie Noga cieszy się miano profesora nauk humanistycznych, a jego osiągnięcia naukowe wpływają na rozwój tego kierunku badań oraz edukację w dziedzinie historii w Polsce.
Życiorys
Studia z zakresu historii Zdzisław Noga zakończył w 1985 roku na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Następnie, po obronie pracy doktorskiej w 1993 roku, uzyskał habilitację w 2003 roku. Jego kariera naukowa osiągnęła kolejny etap w 2010 roku, kiedy to otrzymał tytuł profesora.
Ekspert w dziedzinie historii Polski z okresu średniowiecza oraz wczesnej nowożytności, obecnie kieruje Katedrą Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Pedagogicznego. W latach 2003-2009 pełnił funkcję zastępcy dyrektora tego instytutu, a później, od 2009 do 2012 roku, był jego dyrektorem. W latach 2012-2016 zasiadał na stanowisku dziekana Wydziału Humanistycznego na Uniwersytecie Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie.
W latach 2010-2014 Noga pełnił obowiązki sekretarza Rady Naukowej Centrum Badań Historycznych w Berlinie. Od 2017 roku jest członkiem Rady Naukowej Polskiej Misji Historycznej, która działa przy Uniwersytecie Juliusza Maksymiliana w Würzburgu oraz w Friedrich-Christian-Lesser-Kollegs w Jenie. Dodatkowo, od 2019 roku, jest również członkiem Rady Naukowej Instytutu Historii PAN w Warszawie.
Jest aktywnym uczestnikiem środowiska naukowego, należącym do takich organizacji jak: Commission International pour l’Histoire des Villes, Kommission für die Geschichte der Deutschen in Polen, Polskiego Towarzystwa Historycznego oraz Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa. Ponadto, sprawuje funkcję wiceprezesa Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa.
W uznaniu swoich osiągnięć, został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi w 2007 roku oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 2020 roku.
Ważniejsze publikacje
W ciągu swojej kariery, Zdzisław Noga przyczynił się do wielu znaczących publikacji, które zasługują na szczegółowe omówienie. Do jego najważniejszych dzieł należą:
- Słownik miejscowości księstwa siewierskiego (1997),
- Krakowska rada miejska w XVI wieku: studium o elicie władzy (2003),
- Zbigniew Oleśnicki. Książę Kościoła i Mąż stanu, red. F. Kiryk, Z. Noga (2006),
- Urzędnicy miejscy Krakowa. Cz. 2, 1500-1794 (2008),
- Elita władzy miasta Krakowa i jej związki z miastami Europy w średniowieczu i epoce nowożytnej (do połowy XVII wieku). Zbiór studiów, red. Z. Noga (2011),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 1: Kraków, red. Z. Noga (2007),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 2: Sandomierz, red. Z. Noga (2014),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 3: Wieliczka, red. Z. Noga (2015),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 4: Bochnia, red. Z. Noga (2016),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 5: Nowy Sącz, red. Z. Noga (2023),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 6: Tarnów, red. Z. Noga (2024),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 7: Biecz, red. Z. Noga (2021),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 8: Stary Sącz, red. Z. Noga (2018),
- Atlas historyczny miast polskich, t. V: Małopolska, z. 9: Zamość, red. Z. Noga (2024),
- Krakau-Nürnberg – Prag. Die Eliten der Städte im Mittelalter und in der frühen Neuzeit. Herkunft, Nationalität, Mobilität, Mentalität, hg. M. Diefenbacher, O. Fejtova, Z. Noga, Monumenta Pragensia Monographia (2016),
- Krakau-Nürnberg-Prag. Stadt und Reformation 1500-1618, hrsg v. M. Diefenbacher, O. Fejtova, Z. Noga, Monumenta Pragensia Monographia (2019),
- Krakau-Nürnberg – Prag. Stadt und Handwerk in der vorindustriellen Zeit hg. O. Fejtova, A. Landois, Z. Noga, Monumenta Pragensia Monographia (2022),
- Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779-1783, t. 1-7, red. W. Bukowski, B. Dybaś i Z. Noga (2012-2017),
- Prezydent Juliusz Leo i Kraków jego czasów, red. Z. Noga (2018),
- Political Functions of Urban Spaces and Town Types through the Ages/Politische Funktionen städtischer Räume und Städtetypen im zeitlichen Wandel, ed. R. Czaja, Z. Noga, F. Opll, M. Scheutz (2019),
- Krakowscy ojcowie polskiej niepodległości, red. A. Chwalba i Z. Noga, przy współpracy K. Kloca (2019),
- Wielka Wojna nad Dunajcem: Zabawa i okolice, red. Z. Noga (2023),
- Księgi miejskie z obszaru Królestwa Polskiego (do roku 1600). Katalog, red. Z. Noga, B. Drzewiecki (2024),
- Pisarze i księgi miejskie w Królestwie Polskim doby jagiellońskiej. Studia i materiały, red. Z. Noga, B. Drzewiecki (2024),
- W służbie nauki i polityki. Bronowice-Kraków-Berlin-Warszawa. Księga jubileuszowa dedykowana Janowi Rydlowi w 65. rocznicę urodzin, red. W. Bukowski, Z. Noga, R. Rogulski (2024),
- Rok 1923 w Krakowie, red. Z. Noga (2024),
- Laskowa, dzieje wsi i gminy do 1989 roku, red. Z. Noga (2024).
Przypisy
- M.P. z 2021 r. poz. 80
- M.P. z 2008 r. nr 7, poz. 81
- prof. dr hab. Zdzisław Noga. [dostęp 03.11.2015 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Eugenia Łoch | Radek Rak | Maria Nowicka (archeolog) | Janusz Mroczka | Zbigniew Włodarczyk | Józef Buszko | Michał Urbanek | Piotr Jedynak | Tadeusz Brzeski | Damian Karol Markowski | Tadeusz Ziętara | Mirosław KwiecińskiOceń: Zdzisław Noga